Na prostaatkanker en een ingrijpende operatie vreesde Johan (60) eventjes dat zijn seksleven voorbij was. Maar al snel ontdekte hij dat seksualiteit vele vormen kent. “Het verandert, maar het is niet voorbij.”
Johan heeft onlangs de zestig aangetikt, maar dat zou je hem niet geven als je hem ziet. Energiek vertelt hij over zijn eigen bedrijf, dat hij al meer dan 30 jaar succesvol runt. “Ik word vaak rond de 48 jaar geschat”, lacht hij. “Dat komt denk ik door mijn levenslust en vrolijkheid.” Eigenschappen die de laatste jaren van grote waarde waren. Vanwege blaas- en prostaatkanker onderging Johan een paar jaar geleden diverse chemo’s, bestralingen en operaties. De laatste ingreep duurde zeven uur, waarbij zijn blaas, prostaat en lymfeklieren werden verwijderd en hij een urinestoma kreeg. “Ik zeg altijd: mijn kelder is leeg, er is niks meer. En ja, dat hakte er aanvankelijk wel in. Maar dat betekent niet dat ik geen leven meer heb”, zegt Johan stellig. “Want achter de geraniums zitten? Mij niet gezien!”
Dus het was niet zo dat je door de kanker en de operatie dacht: wie ben ik nog als man?
“Nee, dat niet. Al dacht ik in die eerste dagen in het ziekenhuis wel even: en nu? Niet meer wakker worden met een ochtenderectie, dan krijgt je mannelijkheid wel eventjes een knauw. Maar ik besloot al snel mijn schouders eronder te zetten. Wat kan er nog wél?”
Wat hielp om je seksualiteit weer een plek te geven?
“Mijn eigen wilskracht. Seks zie ik als een onderdeel van het leven. En het is ook nog eens leuk, lekker, gezond en iets waar ik altijd veel behoefte aan heb gehad. Waarom zou ik mezelf dat ontzeggen? Na de herstelperiode heb ik contact gehad met een verpleegkundig specialist om de mogelijkheden te bespreken qua seksualiteit. We begonnen met erectiepillen, maar die deden weinig voor me. Uiteindelijk kwam een speciaal prikje ter sprake, een injectie in de penis die de bloedvaten openzet en een erectie opwekt. En dat werkte wél!”
Hoe was dat, de eerste keer jezelf zo’n injectie toedienen?
“In het begin was het heel raar. Het voelde haast tegennatuurlijk om in je eigen penis te prikken om zo seks te hebben. Maar oefening baart kunst en ik ben er blij mee. Binnen een kwartier heb ik een erectie. En nee, er komt niks meer uit, maar ik kan wel klaarkomen. En het belangrijkste: ik heb nog steeds zin in seks. Het is wel wennen, dat zeker. Maar ik heb geleerd dat je niet minder man wordt, maar een andere.”
Hoe reageerde je partner op je veranderde lichaam?
“Mijn inmiddels ex-vrouw heeft er veel moeite mee gehad. We zijn bij een seksuoloog geweest en in therapie gegaan, maar dat mocht niet baten. Inmiddels heb ik een nieuwe vriendin, die twaalf jaar jonger is dan ik. Zij accepteert mij wél zoals ik ben, inclusief erectiestoornis en zakje op mijn buik. We kunnen goed praten en snappen elkaar. Als mijn vriendin in de stemming is, zegt ze nu gerust: ‘zet je zo even een spuitje?’”
En hoe zit het qua hulp inschakelen?
“Je moet echt zélf op zoek. Voorlichting? Nauwelijks. Begeleiding? Pas als je erom vraagt. Ik had gehoopt dat zorgverleners er eerder over zouden beginnen. Want seksualiteit en intimiteit zijn geen bijzaak, het hoort er echt helemaal bij. Mijn advies; wacht niet tot iemand er zelf over begint, maar snijd het onderwerp seksualiteit zélf aan. Al is het maar om te zeggen: het verandert, maar het is niet voorbij.”
Wat wil je mannen meegeven die bang zijn dat hun seksleven na prostaatkanker voorbij is?
“Er is nog hoop. En niet alleen qua seksualiteit, maar ook op het gebied van intimiteit. Om je partner te laten genieten, hoef je niet per se een erectie te hebben. Seks is zoveel meer dan ‘recht op en neer’. Het is ook bij elkaar liggen, huid-op-huidcontact, in verbinding zijn met elkaar. Mijn advies is dan ook: probeer met elkaar een stukje intimiteit te vinden. Want ook zonder erectie kun je iemand nog volop liefhebben. Durf daarbij creatief te zijn. Denk aan een massage of overweeg eens een speeltje. En als je vastloopt kun je altijd je medisch verpleegkundige inschakelen of contact opnemen met de Prostaatkankerstichting. Je staat er niet alleen voor!”
Meer informatie?
Meer weten over seksualiteit en intimiteit bij prostaatkanker? De Prostaatkankerstichting biedt eerlijke verhalen, praktische tips en steun voor jou en je partner. Kijk op prostaatkankerstichting.nl/seksualiteit.
Als aanraking verandert: nieuwe wegen naar intimiteit
Bron infographic: prostaatkankerstichting – Date last revised 10/2025 – PP-PF-ONC-NL-0015-1
