Het vinden van de juiste contactlenzen kan zonder de juiste informatie een behoorlijke uitdaging zijn. Want hoe weet je wat specifiek voor jou werkt? Optometrist en onderzoeker Eef van der Worp legt uit.
Dag-, week-, of maand-, en nachtlenzen: sommige mensen zien door het bos de bomen niet meer. Hoe vindt iemand de juiste lens match voor hem/haar? Welke afwegingen moeten worden gemaakt?
“Dat begrijp ik: er zijn inderdaad veel verschillende soorten lenzen. Vroeger werden lenzen slechts een of tweemaal per jaar vervangen. Tegenwoordig worden lenzen veel vaker vervangen. Dit is een stuk veiliger. Dit geldt vooral voor daglenzen omdat je daar geen vloeistoffen en geen lenshouder bij nodig hebt, en ze niet handmatig gereinigd hoeven te worden. Het is belangrijk om te weten dat bijna alle lenzen gemaakt en ontwikkeld zijn voor het gemiddelde standaard oog. Een oogzorgspecialist kan je door middel van een oogmeting vertellen of jouw oog daar ook onder valt. Als je geen standaard oog vorm hebt, dan zijn er speciale lenzen die kunnen worden aangemeten. Die zijn er ook al voor maandelijkse vervanging en zijn heel betaalbaar.
Het is belangrijk om te weten dat bijna alle lenzen gemaakt en ontwikkeld zijn voor het gemiddelde standaard oog.
Nachtlenzen zijn een andere tak van sport: dat zijn lenzen van een hard materiaal die je uitsluitend ‘s nachts draagt. Deze zorgen ervoor dat de vorm van het hoornvlies van het oog een klein beetje verandert, waardoor je overdag goed zicht hebt. Een klein beetje zoals een beugel voor je gebit eigenlijk. Wel hebben nachtlenzen wat beperkingen: alleen mensen met lage tot matige bijziendheid zijn hiervoor geschikt.”
Pas wel op met lenzen bestellen via internet of drogisterij, vooral als je voor het eerst lenzen gaat proberen. Die lenzen zijn niet per se slecht, maar je kan niet weten of ze geschikt zijn voor jouw oog.”
Kan “de juiste lens match” over de tijd verschillen?
“De juiste lens zak zeker met de tijd verschillen. Hierbij speelt traanfilmkwaliteit een belangrijke rol. Daarnaast hebben veranderingen in het lichaam en levensomstandigheden een grote invloed. Denk aan sporten met lenzen, zwemmen, uitgaan, zwangerschap, andere baan (met airco bijvoorbeeld), kinderen krijgen etc. Ook kan de zichtbehoefte veranderen: soms heb je later in het leven een andere sterkte nodig. En na het 40e levensjaar krijgt in principe iedereen te maken met een leesbril, ook al draag je lenzen.
Men spreekt vaker over wennen aan een lens. Hoe ziet dat eruit?
“Door de vergaande ontwikkelingen is het bij zachte lenzen eigenlijk steeds minder noodzakelijk om aan ‘lenzen te wennen’. De nieuwste lenzen kunnen vrijwel meteen een hele dag of een groot deel daarvan worden gedragen. Bij harde lenzen is dat wat anders. Deze hebben meer gewentijd en dus een opbouwschema nodig.”
Wat is het verschil tussen harde en zachte lenzen? Wanneer is welke geschikt?
“Harde lenzen zijn optisch gezien superieur, je kan er namelijk haarscherp mee zien. Daarnaast zijn harde lenzen ook nog steeds de meest veilige lenzen die er zijn. Maar er zit een nadeel aan: je moet er langer aan wennen en er kan makkelijker een vuiltje achter komen. Dit gebeurt bij zachte lenzen nauwelijks. Vanwege het comfort kiezen meer mensen tegenwoordig voor zacht.”
Vanwege het comfort kiezen meer mensen tegenwoordig voor zachte lenzen.
Zijn er grote misvattingen omtrent lenzen, zo ja, wat zijn deze?
“Zeker weten. Bijvoorbeeld dat een lens achter je oog kan geraken: dat is onmogelijk. Ook wordt vaak gezegd dat je maar een maximaal aantal jaren lenzen kan dragen, en dat is niet meer zo. Veel mensen denken ook dat er geen oplossing zou zijn voor als je ook een leesbril nodig hebt: die zijn er dus wel.”
Bijziendheid is een aandoening die steeds groter blijkt te worden in onze samenleving. Is er een bepaalde soort lens die dit kan remmen?
“Ja! De term die bij bijziendheid hoort is myopie. Het is goed die term te kennen en te gebruiken als je bijvoorbeeld online onderzoek wilt doen. Verreweg de meeste bril- en contactlenssterktes zijn voor myopie, en dat is ‘min-sterkte’. We zien wereldwijd een forse toename van het aantal mensen met myopie. Ook is er een toename in de máte van myopie. Dat is zorgelijk, want als de mate van myopie oploopt, is er kans op netvliesproblemen. Dan kan er op latere leeftijd een verlies aan gezichtsscherpte ontstaan die niet meer te corrigeren is met een bril of contactlenzen.”