Longkanker is wereldwijd de vorm van kanker waar de meeste mensen aan overlijden. Dat komt doordat longkanker vaak te laat wordt ontdekt. In Nederland krijgen jaarlijks 14.000 mensen longkanker en overlijden 10.000 mensen per jaar aan deze ziekte.
De belangrijkste oorzaak voor longkanker is tabaksverslaving. Maar wat veel mensen niet weten is dat longkanker ook wordt veroorzaakt door meeroken, luchtvervuiling, blootstelling aan andere schadelijke stoffen zoals asbest en nog onbekende factoren.
Niet met vingertje wijzen
Longkanker kan iedereen treffen, ook mensen die nog nooit hebben gerookt of al jaren geleden zijn gestopt. Longarts Judith de Herder van het Meander MC vertelt: “Het is een vraag die we altijd stellen in de spreekkamer: ‘Heeft u gerookt?’ Dat is niet om iemand te veroordelen. Ik wil zeker niet met het vingertje wijzen of een oordeel vellen. De diagnose longkanker is al zwaar genoeg. Iedereen heeft wel iets waar hij of zij niet trots op is, of dat invloed heeft op de gezondheid. De één rookt, de ander zit te veel en weer een ander heeft veel stress door een hoge werkdruk.”
Stoppen met roken
Longarts De Herder vervolgt: “Toch is het voor ons als artsen belangrijk om te weten of iemand rookt of heeft gerookt. We kunnen dan passende begeleiding bieden bij het stoppen met roken. Dit kan via de huisarts, bijvoorbeeld bij de praktijkondersteuner, maar ook in het ziekenhuis zijn er verschillende mogelijkheden. We bieden ook hulp aan eventuele naasten die roken, want dat maakt het stoppen voor de patiënt vaak makkelijker. Stoppen met roken is belangrijk tijdens de behandeling. Als je blijft roken, kan dat de werking van de medicatie negatief beïnvloeden. Bovendien heeft roken invloed op alle organen, terwijl je die juist hard nodig hebt in de strijd van je lichaam tegen longkanker.”
De rokersvraag
Mensen die in hun omgeving vertellen dat ze longkanker hebben, krijgen vaak gelijk de vraag terug of ze ook hebben gerookt. Dit zorgt voor een gevoel van verwijtbaarheid. Directeur Lidia Barberio van Longkanker Nederland zegt hierover: “Uit onze onderzoeken blijkt dat dit zorgt voor frustratie en verdriet bij patiënten. Het zou niet uit moeten maken of iemand wel of niet rookt of heeft gerookt in het gesprek over longkanker. Mensen met longkanker gaan allemaal door hetzelfde afschuwelijke proces en de mate van medeleven zou niet moeten afhangen van hoe iemand deze ziekte heeft gekregen.
Van roken is bekend dat het zelfs verslavender is dan verschillende harddrugs. Je komt er dus niet makkelijk vanaf. Het gevoel van schaamte kan ervoor zorgen dat mensen niet op zoek gaan naar medische hulp, bang om veroordeeld te worden door de huisarts. Longkanker Nederland strijdt daarom tegen de (voor)oordelen waarmee mensen met longkanker worden geconfronteerd. Zij verdienen steun en goede zorg.”
Longkanker door werk
Mensen met longkanker verdienen geen verwijt, vindt ook Han (71). Kort nadat hij met pensioen ging, ontdekten artsen tijdens een onderzoek naar zijn hart dat hij longkanker heeft.
“Als vrijwilliger voor Longkanker Nederland wil ik laten zien dat niet iedere longkankerpatiënt heeft gerookt. Er zijn ook andere oorzaken, zoals blootstelling aan fijnstof door houtrook, verkeer, landbouw en industrie. Ik heb mijn longkanker waarschijnlijk opgelopen door mijn werk waarbij ik vaak ben blootgesteld aan fijnstof bij branden en rampen.
Niemand verdient longkanker, ook niet als je wél hebt gerookt. Mijn leven is door de ziekte en de operaties enorm beïnvloed en beperkt. Fysiek gezien ben ik absoluut niet meer die sportieve en krachtige man die ik vroeger was,” besluit Han.
Han
Ervaringsdeskundige
Stigma bestrijden
Uit onderzoek blijkt dat zeven van de tien mensen met longkanker voelen dat anderen anders naar hen kijken dan naar mensen met een andere vorm van kanker. Veel mensen denken dat longkanker je eigen schuld is, omdat het vaak met roken te maken heeft. Hierdoor ontstaat er een stigma. Een stigma betekent dat mensen een negatief oordeel over je hebben.
De patiëntenorganisatie Longkanker Nederland wil dit stigma stoppen. Zij zeggen: iedereen met longen kan longkanker krijgen.
Longkanker Nederland vindt:
– Je hoeft je niet te schamen als je longkanker hebt.
– Mensen met longkanker verdienen steun.
– Dat als je longkanker hebt, je de juiste zorg en hulp verdient die bij jou past.
Meer lezen?
Kijk op www.longkankernederland.nl voor meer informatie.
