Ongewenst ontlastingsverlies beïnvloedt het levensgeluk van vele mensen. Vaak is niet te voorspellen wanneer je verliest en daardoor beheerst het je hele leven. Je bent altijd op je hoede. Toch is de schaamte om de klachten te bespreken en een oplossing te zoeken groot. Zelfs de partner is vaak niet op de hoogte en een bezoek aan de huisarts wordt zo lang mogelijk uitgesteld.
Ontlastingsverlies, ook wel fecale incontinentie, komt zowel bij mannen als bij vrouwen voor. Het wordt meestal veroorzaakt door een (gedeeltelijke) beschadiging of verslapping van de kring- of de bekkenbodem spier, uitgezakte aambeien of een verzakking van de endeldarm. Verlies kan ook ontstaan als de ontlasting achterblijft in de endeldarm, zoals bij een overactieve bekkenbodem. Ook bij een rectocele, een zwakke plek in de wand tussen
vagina en endeldarm, blijft de ontlasting soms ‘hangen’ en komt tijdens het wandelen naar buiten. Spoelen om het laatste stukje darm leeg te houden, kan dan de oplossing zijn. Het helpt om je veilig genoeg te voelen om de deur uit te gaan.
Vaak is er wat aan te doen
Van de ruim 100.000 mensen in ons land die aan fecale incontinentie leiden durft 85 procent geen medische hulp te zoeken terwijl de oplossing niet ingewikkeld hoeft te zijn. Een vezelrijk dieet kan al zorgen voor een mooi gevormde drol die in één keer naar buiten komt.
Het is belangrijk om door een multidiscipliniar team behandeld te worden. Dan is alle kennis bij de hand voor de beste behandeling. Bijvoorbeeld als de spieren niet goed functioneren, is bekkenfysiotherapie nodig. De spanning van kring- en bekkenbodemspier wordt gemeten met behulp van biofeedback. Op basis van normaalwaarden wordt vastgesteld of de spier te gespannen of te ontspannen is, waarna de patiënt kan trainen om de juiste spierspanning terug te krijgen. De continentieverpleegkundige begeleidt de patiënt vaak van begin tot het eind. Zij weet ook alles over het leegspoelen van de darm en materiaal om ongelukjes op te vangen. Vroeger werd vaak gezegd dat incontinentie bij een bevalling hoort maar dat is onzin. Zo kan ook de kringspier, als die is ingescheurd, met een operatie hersteld worden.
Als al deze behandelingen niet helpen, kan een pacemaker onder de huid van de bil worden geplaatst. De pacemaker, ook wel sacrale neuromodulator, zendt stroompjes uit die via een elektrisch draadje bij de zenuwwortels van het heiligbeen komen. De darmen en sluitspieren worden daardoor gestimuleerd om weer beter te werken. Tegenwoordig gaat de batterij van de nieuwste pacemaker de InterStim® X van Medtronic, 10 – 15 jaar mee (afhankelijk van de therapie instellingen) en is er ook een oplaadbare pacemaker InterStim® Micro. Deze operatie geeft veel patiënten hun leven weer terug.