Migraine is een aanval van ernstige hoofdpijn. Zo’n aanval kan enkele uren tot enkele dagen duren. De hoofdpijn zit meestal aan één kant van het hoofd en is vaak kloppend of bonzend. Naast hevige hoofdpijn komen ook misselijkheid en braken vaak voor. Meestal is iemand tijdens een aanval overgevoelig voor licht, geluid of geur.
Migraine is een chronische hersenaandoening. Iedere dag hebben zo’n 70.000 Nederlanders een migraineaanval. De meeste mensen kunnen tijdens zo’n aanval niet goed functioneren. Bij vrouwen komt migraine drie keer zoveel voor dan bij mannen. Het staat voor hen op de tweede plaats van meest invaliderende ziektes te wereld. Heb je regelmatig last van migraine, dan kan dat een grote invloed hebben op je dagelijkse leven.
Kenmerken van migraine
Wanneer is hoofdpijn migraine? De belangrijkste kenmerken van migraine zijn:
- De pijn komt in aanvallen
- Migraineaanvallen hebben een duidelijk begin en einde.
- De hoofdpijn is ernstig, bonzend of kloppend.
- De pijn zit meestal aan één kant van het hoofd, maar kan ook aan twee kanten zitten.
- Misselijkheid en/of braken.
- Overgevoeligheid voor licht, geluid of geur.
- Inspanning verergert de pijn.
Een migraineaanval hoeft niet per se aan al deze kenmerken te voldoen. Herken jij meerdere kenmerken, dan heb je waarschijnlijk migraine.
De mate waarin de migraineaanvallen voorkomen verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen hebben meerdere aanvallen per maand en anderen een enkele keer per jaar. Sommige migrainepatiënten hebben meer dan vijftien dagen per maand hoofdpijn, waarvan minstens acht dagen migraine. Dit noemen we chronische migraine
Migraine met aura
30% van de mensen met migraine heeft last van een aura voor of tijdens een migraineaanval. Je ziet dan bijvoorbeeld lichtflitsen of vlekken of hebt last van tintelingen of een doof gevoel. De klachten beginnen vaag, maar worden binnen enkele minuten heviger. Je kunt bijvoorbeeld ineens een flikkerende vlek zien, die steeds groter wordt.
Een aura duurt meestal tien minuten tot een uur. Meestal komt hierna meteen de hoofdpijn. Het kan ook zijn dat je al tijdens de aurafase hoofdpijn krijgt.
De kenmerken van een aura zijn:
- Je ziet lichtflitsen, vlekken of sterretjes.
- Je gezichtsveld wordt kleiner.
- Je ervaart tintelingen aan één kant van het lichaam.
- Je ervaart krachtverlies aan één kant van het lichaam. Het komt voor dat dit krachtverlies zo ernstig is dat er sprake is van verlamming. Dit noemen we hemiplegische migraine.
Er zijn ook mensen die wel een aura krijgen, maar geen hoofdpijn. Dit heet migraine sans migraine. Een migraine-aura is in principe niet gevaarlijk en gaat vanzelf over. Er is geen behandeling tegen een migraine-aura
Hoe ziet een migraineaanval eruit?
Een migraineaanval verloopt vaak in de volgende fasen.
1. Waarschuwingsfase
Bij ongeveer één op de vijf mensen met migraine kondigt de aanval zich ruim van tevoren aan. Soms al een paar dagen voor een aanval, maar vaak ook enkele uren en vlak van tevoren. Het is belangrijk dat je de signalen van een migraineaanval bij jezelf leert herkennen zodat je op tijd actie kunt ondernemen. Dit kunnen voortekenen van een migraineaanval zijn:
- Veel gapen
- Hevige vermoeidheid, of juist overactiviteit
- Eetbuien: je krijgt bijvoorbeeld zin in snoep, chocola of chips
- Prikkelbaarheid, sombere gevoelens
- Vocht vasthouden
2. Aurafase
Ongeveer 30% van de mensen met migraine krijgt auraverschijnselen: kortdurende neurologische storingen. Je zicht is verstoord, je handen of vingers tintelen, je ervaart krachtverlies of spraakstoornissen. Een aura ontstaat meestal geleidelijk en duurt gemiddeld tien minuten tot een uur. De verschijnselen verdwijnen wanneer de hoofdpijn komt opzetten.
3. Hoofdpijnfase
Dit is de fase van de bonzende hoofdpijn. Soms wordt de hoofdpijn geleidelijk erger, soms is de pijn meteen al heel hevig. Vaak gaat deze hoofdpijn samen met misselijkheid en/of braken en ben je overgevoeligheid voor licht, geluid en geuren. Veel migrainepatiënten willen daarom het liefst in bed gaan liggen in een donkere, stille kamer. De hoofdpijnfase van een onbehandelde migraineaanval kan 4 tot 72 uur duren.
4. Herstelfase
De hoofdpijn neemt af. Vaak val je nu in slaap en word je later wakker met slechts lichte hoofdpijn. Veel mensen zijn dan nog een paar dagen vermoeid en prikkelbaar. Het kan één tot twee dagen duren voor je helemaal hersteld bent van een migraineaanval.
Leefstijl en hoofdpijn
Aandoeningen als migraine of clusterhoofdpijn zijn niet het gevolg van een bepaalde leefstijl en kunnen ook niet overgaan door een gezonde leefstijl. Maar een ongezonde leefstijl kan wel hoofdpijn uitlokken en verergeren. Slaap, voeding, medicatie en regelmaat hebben een grote invloed op je weerstand en kunnen daarom ook van invloed zijn op je aandoening. Hierbij de belangrijkste tips op een rij
- Zorg voor een gezond slaapritme
- Zorg voor voldoende ontspanning
- Eet gezond
- Beweeg voldoende
- Wees matig met alcohol
- Stop met roken (en ook met meeroken)
- Leer tijdens aanvallen goed omgaan met pijn.