Het menselijk lichaam is een goed afgestemde ‘machine’ zolang alles gesmeerd loopt. Maar een klacht of pijntje ligt altijd op loer. Op zo’n moment is de juiste diagnose beslist nodig, zodat je niet in een eindeloos behandeltraject belandt.
Lang behandeltraject
Paul Willems, orthopedisch chirurg en wervelkolomspecialist van het Maastricht UMC, ziet het vaak gebeuren: patiënten die onnodig een lang behandeltraject doorlopen. Als lage rugklachten na drie tot vier weken niet afnemen, dan is een ‘standaard’ recept (pijnstillers) of een kuur fysiotherapie vaak onvoldoende. Willems pleit daarom voor een meer integrale visie aan het begin.
“Juist bij pijnklachten aan rug en nek is het belangrijk om een breder beeld te schetsen van de situatie. Als men kijkt naar lage rugklachten, dan blijken verschillende factoren daarbij een rol te spelen: biologische factoren (slijtage, overbelasting of erfelijke factoren), maar ook psychosociale omstandigheden.
Er bestaat een duidelijk verband tussen hoe iemand in het leven staat, de ervaring van fysieke klachten en de mate van beperking door die klachten”, zegt Willems. “Juist bij pijnklachten aan rug en nek is het belangrijk om een breder beeld te schetsen van de situatie. Als men kijkt naar lage rugklachten, dan blijken verschillende factoren daarbij een rol te spelen: biologische factoren (slijtage, overbelasting of erfelijke factoren), maar ook psychosociale omstandigheden.
Er bestaat een duidelijk verband tussen hoe iemand in het leven staat, de ervaring van fysieke klachten en de mate van beperking door die klachten”, zegt Willems.
Meer dan fysieke klachten
Zo is uit onderzoek gebleken dat rugpijn relatief vaak gepaard gaat met angst of depressie. In dergelijke gevallen ‘beïnvloeden’ de depressieve klachten en de rugpijn elkaar. Dat heeft weer een directe uitwerking op de klachtervaring van de patiënt. Het is dus onvoldoende om een diagnose, alleen op basis van de fysieke klacht, te stellen.
“Daarom ben ik een groot voorstander van een brede evaluatie aan het begin van zo’n behandeltraject. Bij rugklachten zul je, naast het (h)erkennen van fysieke symptomen, ook moeten achterhalen hoe iemands sociale vangnet in elkaar zit. De omgeving en psychologische factoren moeten bij de evaluatie inbegrepen zijn.
Het gevaar bestaat dat de huisarts of specialist te snel conclusies trekt, waarbij zaken over het hoofd worden gezien. Het gevolg is dat de patiënt onbedoeld van de ene zorgverlener naar de andere gestuurd wordt. Het duurt dus te lang, voordat de patiënt bij de juiste behandelaar terechtkomt,” aldus Willems.
Chronisch
Deze gang van zaken vergroot het gevoel van machteloosheid bij de patiënt. Het vertraagt het behandelproces daarnaast onnodig waardoor de kans dat de klachten chronisch worden alleen maar toeneemt.
“De huisarts kan de patiënt in een dergelijk geval het beste doorsturen naar een zogenaamd multidisciplinair team van specialisten. Hiermee voorkom je dat iemand onnodig een onjuiste behandeling krijgt.
Want voor lage rugklachten is er nu eenmaal niet één specifieke behandeling die voor alle patiënten werkt. Voorlichting, het verhogen van zelfinzicht bij de patiënt zijn hierbij ook van belang”, meent Willems.
Enorme impact
De gevolgen van chronische lage rugpijn kunnen enorm zijn: veel pijn en functionele beperkingen met een hoog ziekteverzuim tot zelfs volledige arbeidsongeschiktheid. Er is dus werk aan de winkel om de krachten van zorgprofessionals te bundelen, zeker in deze tijden van thuiswerken, toenemende werkloosheid en dreigende faillissementen.