Ouder worden gaat vaak gepaard met de wens om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te blijven wonen. Dat voelt soms nog ver weg, maar het is juist van belang om vroegtijdig stil te staan bij mobiliteit en welzijn. Binnens- én buitenshuis.
“Het interessante is dat mensen zich enorm goed voorbereiden op het moment dat ze kinderen willen. Maar ‘het ouder worden’ schuift men liever voor zich uit”, vertelt Atie Schipaanboord van ouderenbond ANBO. “Terwijl dat óók een belangrijke fase is om je net zo goed op voor te bereiden.”
Dat uitstellen komt mede doordat we in onze samenleving een negatief beeld rondom ‘ouder worden’ hebben gecreëerd, legt ze uit: “Op het moment dat we denken aan ouderdom, zien velen een verpleeghuis, scootmobielen of rollators voor zich. In plaats van vitale mensen met een hele goede kwaliteit van leven en die nog van alles doen. Ook dát is ouder worden.”
‘Goed oud worden’
Volgens de ouderenbond begint goed oud worden bij goed wonen. Vroegtijdig inspelen op de juiste woning en leefomgeving, is daarbij van belang. Volgens Schipaanboord is het wijsheid om daar al rond je vijftigste over na te denken: “Dat klinkt vroeg en je hoeft dan zeker niet al in actie te komen. Maar het is belangrijk om alvast na te denken over of je woning voldoet aan het ouder worden.
Goed ouder worden begint bij goed wonen
Ook al gaat het alleen maar af en toe door je hoofd. Bijvoorbeeld zodra alle kinderen uit huis zijn; dan begint immers een nieuwe levensfase. Ga alvast na bij jezelf: kan ik hier over twintig jaar nog wonen? Past de leefomgeving bij hoe ik oud wil worden? Als het dan eenmaal zo ver is om een stap te moeten – of willen – zetten, dan heb je al een aardig beeld van wat kan en niet kan. Hoe meer je de regie houdt over je eigen leven en in kaart brengt waar je je goed bij voelt, hoe makkelijker het uiteindelijk is om het te realiseren.”
Kwaliteit van leven
Zo lang mogelijk zelfstandig wonen valt of staat bij praktische mogelijkheden binnenshuis zoals bijvoorbeeld een traplift. Maar het gaat veel verder dan dat: ook de leefomgeving speelt een essentiële rol bij “goed oud worden”. Welzijn staat daarbij centraal met de juiste zorg door naasten en/of professionals om langer thuis te kunnen wonen.
Dat sluit weer aan bij samenzijn, wat volgens Schipaanboord steeds belangrijker wordt: “We zien een toenemende behoefte ontstaan om op oudere leeftijd samen te zijn met anderen. Niet zozeer in de zin van een commune, maar juist in een prettige leefomgeving: dat als je voordeur opengaat, je makkelijk contact hebt met anderen.”
Voorzieningen als een buurtcentrum, vertrouwd café of een gemeenschappelijk tuintje kunnen daarbij een rol spelen. Maar ook activiteiten (van sport tot hobby tot vrijwilligerswerk) en een sociale kring dichtbij huis dragen bij aan het welzijn van ouderen.
Ook voor de leefomgeving geldt: het welzijn gaat verder dan praktische zaken als een supermarkt, rustige buurt, parkeerplekken dichtbij huis, en groenvoorzieningen om te wandelen. Het is een groter plaatje om vroegtijdig in kaart te brengen. “Het is belangrijk om het gevoel te hebben dat je nog steeds meedoet”, legt Schipaanboord uit. “Dat je – ook al heb je een hogere leeftijd – je alsnog midden in het leven staat.