Als derde doodsoorzaak wereldwijd heeft chronische obstructieve longziekte (COPD) veel individuele én maatschappelijke impact. Tegelijkertijd ontdekken we volgens longarts prof. dr. Frits Franssen steeds meer over deze longaandoening. “Hierdoor zijn gepersonaliseerde zorg en een betere kwaliteit van leven mogelijk.”
Vandaag is het Wereld COPD dag. Deze dag staat in het teken van de chronische obstructieve longziekte die veel impact heeft op iemands leven. Prof. dr. Frits Franssen houdt zich al jaren bezig met onderzoek, onderwijs en zorginnovatie op dit vlak. De longarts, medisch directeur en lid van Raad van Bestuur bij Ciro vindt aandacht voor de aandoening erg belangrijk. “COPD is een vergeten ziekte. Er zijn zo’n 600.000 patiënten die de diagnose hebben, maar geschat wordt dat dit aantal veel hoger ligt. Deze mensen hebben wel klachten, maar geen diagnose en lopen dus onbehandeld rond.”
Patiënten nog steeds veel klachten bij behandeling
Ook is er volgens de longarts een grote groep patiënten die ondanks een behandeling nog steeds veel klachten ervaart. “Van slijm ophoesten en kortademigheid die leidt tot beperkingen en minder kwaliteit van leven tot aan het niet meer kunnen verzorgen van zichzelf”, noemt Franssen als voorbeeld. “Maar ook longaanvallen die leiden tot een achteruitgang van de longfunctie, ziekenhuisopnames en angst, wat uiteindelijk ook weer effect heeft op de aanvallen zelf.”
Niet verwonderlijk dat COPD als derde doodsoorzaak wereldwijd ook maatschappelijk veel last met zich meebrengt. “Het is een veelvoorkomende ziekte waarvan de leeftijd-specifieke sterfte weliswaar is afgenomen, maar het voorkomen alsmaar toeneemt. We schatten dat zo’n tien procent van de bevolking ouder dan 40 jaar er last van heeft. Er wordt veel COPD bij ouderen geconstateerd, maar jong volwassenen worden nog nauwelijks getest. Daarnaast kosten de ziekenhuisopnames de maatschappij veel geld. Van alle opgenomen patiënten overlijdt vijf procent in het ziekenhuis en 2/3 wordt binnen een jaar opnieuw opgenomen.”
Preventief werken aan longgezondheid
Aandacht voor COPD en bekendheid over met name de longaanvallen zijn dus hard nodig. “Daarnaast zouden we als maatschappij nog meer kunnen doen om de verkoop van sigaretten aan banden te leggen.” Maar ook preventief aan je longgezondheid werken, is sterk aan te raden. “We zien dat een goede conditie, gezonde voeding en een gezond binnenklimaat van grote invloed zijn op klachten en zelfs het risico verlagen. Regelmatig ventileren en de lucht zuiveren van fijnstof en andere vervuiling zijn dus aan te raden. Daarnaast zijn niet roken en medicatietrouw ook van belang.”
Steeds meer gepersonaliseerde zorg mogelijk
Hoewel COPD dus een grote individuele en maatschappelijke last is en de aandoening vaker voorkomt, is Franssen toch ook positief. “Er is de laatste jaren veel bekend geworden over de aandoening, de oorzaken en de subtypes. Zo weten we inmiddels dat COPD niet altijd door roken komt en niet altijd progressief hoeft te zijn. De longen kunnen ook onderontwikkeld zijn, bijvoorbeeld doordat de moeder gerookt heeft of als iemand te vroeg geboren is. Die kennis is van belang voor de beleving van patiënten. Ook zijn hierdoor meer gepersonaliseerde zorg én een betere kwaliteit van leven mogelijk.”