Dr. Sjoerd Klaver, uroloog bij Anser Prostaat netwerk, opereert al jaren mannen met prostaatkanker. Hij heeft behandelingen zien verbeteren, zoals met de komst van operatierobots. Klaver vertelt over de innovaties en ontwikkelingen.
Preventief prostaat onderzoek klinkt vanzelfsprekend als wijsheid. Echter zijn hier voor- maar ook nadelen aan verbonden. “Een van de grote nadelen is het risico op het vinden van niet gevaarlijke prostaatkanker, wat aanleiding kan geven tot onrust bij mannen en onnodige behandelingen. Inmiddels is er desalniettemin veel meer kennis over de verschillende types prostaatkanker, zijn er rekenmodellen beschikbaar en kwalitatief goede scans mogelijk.”
“Met deze hulpmiddelen is er inmiddels een veel betere balans tussen de voor- en de nadelen van preventief prostaat onderzoek, waarbij de bijwerkingen van de behandeling, zeker in een vroeg stadium van de ziekte, ook kleiner zijn. Daarnaast geeft prostaatkanker in een vroege fase geen klachten; het zijn enkel de uitzaaiingen, bijvoorbeeld in het bot, waar mannen klachten van kunnen gaan ervaren. Risicogroepen voor het krijgen van prostaatkanker zijn ook beter bekend. Het is daarom belangrijk preventief prostaat onderzoek met de huisarts bespreekbaar te maken. Dan kan je zelf hierin een afweging maken.”
Risicogroepen
Mannen die familiaal belast zijn, met bijvoorbeeld een vader of een broer met prostaatkanker, hebben een hoger risico op het krijgen van prostaatkanker. “Ook bij mannen van Afrikaanse origine is de kans op het krijgen van prostaatkanker verhoogd. Soms is er een genetische afwijking waardoor er een verhoogd risico is op het krijgen van prostaatkanker, een zogenaamde BRCA2 mutatie. Deze mannen krijgen dan het advies zich reeds op jongere leeftijd te laten onderzoeken.”
Over robotchirurgie
Operatie robots voor onder andere porstaatkankeroperaties werden rond het jaar 2000 geïntroduceerd. Voordien werden deze operaties uitgevoerd door een snee in de onderbuik. Om dit te voorkomen werden de operaties meer en meer middels een kijkbuis operatie uitgevoerd. Dit bleek echter moeilijk met ook tegenvallende resultaten. Operatie robots bleken hier een uitkomst.
“Een dergelijke robot heeft vier armen. Een van die armen wordt gebruikt voor de camera, de andere drie worden van operatie-instrumenten voorzien. Die armen bedien je vanuit een ‘cockpit’ met 2 joysticks en voetpedalen. Voordelen van robotchirurgie zijn onder andere geen trillingen van de handen en een camera die zorgt voor een uitvergroot drie-dimensionaal beeld van het operatiegebied. Zo kan er nauwkeuriger gewerkt worden. Ook kunnen de robotarmen polsbewegingen maken die voor de menselijke arm onmogelijk zijn. Patiënten kunnen na een ingreep sneller naar huis en hebben ze minder last van complicaties en bijwerkingen. In Nederland proberen we momenteel grote netwerken te vormen om deze operaties op een beperkt aantal locaties uit te voeren in grote volumes om de kwaliteit nog verder te verbeteren.”