Een goedaardige prostaatvergroting komt vaak voor. Erg gevaarlijk is het niet, wel heel vervelend. Gelukkig bestaan er relatief eenvoudige behandelingen, met goede resultaten.
“Als je ouder wordt, krimpt bijna alles, behalve je prostaat”, lacht Olaf Vrooman, uroloog in het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem. Hij is gespecialiseerd in functionele urologie en in behandelingen van de plasbuis. “De prostaat groeit door en dat geeft tot op zekere hoogte geen klachten. Maar als de prostaat te groot wordt kan die in de weg gaan zitten. Dat noemen we benigne prostaat hyperplasie (BPH), ofwel goedaardige prostaatvergroting.”
Bij BPH hindert de prostaat de blaas en dat leidt tot klachten, zoals moeite met uitplassen en een slappe straal. Vrooman: “De blaas gaat daarvoor compenseren en moet harder werken. De blaas zal onder andere verdikken en zo raakt deze als het ware overspannen waardoor je veel aandrang krijgt, vaker moet plassen en toch steeds maar kleine beetjes plast.”
Deze vorm van prostaatvergroting is niet kwaadaardig en komt vaak voor. Vrooman: “Vanaf 50 jaar heeft ongeveer 40 procent van de mannen er last van, vanaf 60 jaar 60 procent en vanaf 80 jaar maar liefst 80 procent.” De klachten kunnen een behoorlijke impact hebben op het dagelijks leven: “Mensen passen hun dagelijkse activiteiten erop aan. Ze mijden bepaalde activiteiten, bijvoorbeeld als ze ergens niet snel naar het toilet kunnen. En doordat ze vaker ’s nachts moeten plassen worden ze vermoeid wat weer leidt tot allerlei andere klachten.”
Behandelingen aan de prostaat
Bij een vergrote prostaat is er gelukkig niet altijd een ingrijpende operatie nodig, legt Vrooman uit: “In eerste instantie proberen we het met medicatie. Lukt dat niet, dan kijken we per patiënt wat de beste ingreep is.” Een relatief eenvoudige oplossing is bijvoorbeeld het plaatsen van een implantaat: “Daarmee maak je het prostaatweefsel open waardoor er een kanaal ontstaat om te plassen. Deze ingreep kan relatief snel en onder lokale verdoving worden uitgevoerd.” De behandeling heeft weinig consequenties op de seksualiteit, zegt Vrooman. “Je kunt daarna gewoon weer een orgasme krijgen” bij de overige behandelingen is de kans hierop aanzienlijk kleiner.
Een andere optie is het openen van de blaashals. Vrooman: “Dan geven we de blaashals wat meer ruimte met een incisie. Dat is een weinig invasieve ingreep waarna je nog een goede kans hebt op een orgasme.” Tot slot is er de transurethrale resectie van de prostaat, ofwel de TURP. Vrooman: “Dat is een operatie waarbij het in de weg zittende weefsel vanuit de plasbuis wordt weggehaald. Daarna is er vaak weer een hele goede plasstraal, het geeft goede resultaten.” Wanneer de prostaat zo groot is dat hier niet mee kan worden uitgekomen is er ook nog veel mogelijk, van laserbehandelingen tot robot geassisteerde prostaatoperaties.
Goede resultaten
Deze minimaal invasieve behandelingen hebben als voordeel dat ze weinig kans geven op erectiestoornissen en een relatief korte hersteltijd hebben. “Natuurlijk maak je wel wat wondjes tijdens de ingreep,” zegt Vrooman. “Maar het geneest goed. En er is vaak langdurig resultaat, je kunt zo weer vijf tot tien jaar vooruit. Belangrijk wel te beseffen dat niet iedere man in aanmerking komt voor alle behandelopties, bespreek dat met je uroloog.”
Vrooman vindt het belangrijk dat mannen niet rond blijven lopen met klachten: “Mannen hebben vaak de neiging om hun klachten te bagatelliseren. Maar als je te lang wacht ontstaat er meer schade aan de blaas die moeilijker terug te draaien is. Er zijn goede behandelingen mogelijk. Hoe eerder we er iets aan kunnen doen, hoe kleiner de ingreep en hoe beter de resultaten zijn.”