Diabetes is met ruim 1,1 miljoen patiënten een van de meest voorkomende chronische ziekten in Nederland. Wekelijks komen daar 1.000 nieuwe patiënten bij. Ondanks de grote omvang van de ziekte zijn er nog steeds veel misverstanden over de twee types. Hanno Pijl, hoogleraar diabetologie legt uit waarom.
Te weinig insuline of ongevoeligheid, wat hoort bij welk type?
“Diabetes type 2 is een aandoening die vooral wordt veroorzaakt door ongevoeligheid voor het hormoon insuline. Bij diabetes type 1 maakt het lichaam geen insuline aan doordat het afweersysteem de insuline producerende cellen kapotmaakt.
Als insuline niet goed werkt of er te weinig van wordt aangemaakt kan glucose niet goed vanuit het bloed naar de weefsels. Daardoor stijgt de glucoseconcentratie in het bloed, en dat is schadelijk voor het lichaam. Op den duur kan dat leiden tot slecht functionerende nieren, zenuwschade, ongevoeligheid van of juist pijn in voeten en benen, slecht zien en mogelijk zelfs een hartinfarct.”
Waarom is er zoveel aandacht voor diabetes type 2?
“Negen van de tien mensen met diabetes hebben diabetes type 2. Dit type ontstaat door wisselwerking tussen onze manier van leven en erfelijke aanleg. Bijna iedereen leeft verkeerd in onze samenleving, maar gelukkig krijgt niet iedereen daar diabetes type 2 van.
Alleen mensen die de erfelijke aanleg hebben om type 2 te krijgen, ontwikkelen het ook. Een typische welvaartsziekte dus die weergeeft hoe we onze maatschappij hebben ingericht. Over het algemeen kennen mensen de risico’s van diabetes type 2 niet. Daarnaast komen patiënten er heel laat achter, soms zelfs pas als zich al complicaties voordoen.”
Gediagnostiseerd met diabetes: wat is de juiste aanpak?
“Diabetes type 2 kan sterk verbeteren door aanpassing van de leefstijl. Sommige patiënten kunnen zelfs zonder medicatie door gezonder te gaan eten, meer te bewegen, iets aan stress te doen en regelmatig 7 tot 8 uur te slapen.
Ik vind het lastig te zeggen hoeveel patiënten zonder medicijnen zouden kunnen, maar misschien is dat wel de helft van deze groep patiënten, en dat zijn er nu meer dan een miljoen. Eet zo veel mogelijk gevarieerd en onbewerkt voedsel zoals groenten en fruit, noten, vis, vlees en zuivelproducten.
Blijf vooral weg van ‘pakjes en zakjes’ of kant-en-klaar-maaltijden. Dit geldt overigens ook voor mensen met diabetes type 1. Door middel van intensief bewegen en verstandig te eten kunnen zij hun insulinebehoefte verminderen. Mensen met diabetes kunnen en moeten zelf veel doen aan hun gezondheid.”