Jaarlijks krijgen ruim honderd Nederlandse hartfalenpatiënten een hartpomp (ofwel ‘Left Ventricular Assist Device’) om een zwak hart te ondersteunen. Dat kan een langere levensduur en meer kwaliteit van leven geven, maar brengt zeker ook risico’s met zich mee.
Dr. Kevin Damman, u bent cardioloog en medisch hoofd Harttransplantatie/LVAD van het UMC Groningen. Wat is een LVAD precies?
“Een LVAD staat voor ‘linkerventrikel assist device’ en is een mechanische pomp die het pompen van de linkerhartkamer overneemt of ondersteunt. Soms wordt dit steunhart gegeven ter overbrugging tot aan een harttransplantatie. Zo kan een patiënt het ‘uitzingen’ totdat er een geschikt donorhart is. Maar een LVAD kan ook een eindbestemming zijn; zo kan een uitbehandelde patiënt hier in sommige gevallen nog vele jaren mee leven.”
Is een steunhart voor iedereen geschikt?
“Een LVAD-traject is intensief en zeker niet zonder risico’s. Een patiënt moet vooral beperkt worden door zijn hartprobleem en niet al te veel andere aandoeningen en kwalen hebben. De meeste patiënten hebben langdurig hartfalen en staan al geruime tijd onder controle. Beetje bij beetje wordt hun conditie slechter, tot men op een punt komt dat pillen, pacemakers en ICD’s niet meer werken. Een steunhart is dan een goede behandeloptie.’’
Wat zijn de effecten van een LVAD?
“Vaak zien we dat patiënten met langdurig hartfalen zich significant beter voelen door de HeartMate 3 LVAD Therapie, omdat zij in de loop der jaren al steeds meer hebben moeten inleveren op hun kwaliteit van leven. Maar er zijn ook mensen met acute ernstige hartproblemen die minder verschil zullen merken – vóór het acute hartprobleem was hun leven vaak onbeperkt. Het steunhart is echter wel hun redding.’’
Welke complicaties kan een steunhart geven?
“Complicaties komen helaas voor. Dat varieert van relatief onschuldige problemen zoals het hebben van een bloedneus tot complicaties die ook een ernstig beloop kennen. Vooral infecties aan de huid en pomp komen veel voor, op de plek waar de stroomkabel van de LVAD door de huid gaat. Dit brengt een risico op infecties mee. Deze infecties kunnen veel ongemak en pijn geven en ook voor grote problemen zorgen.”
Wat zijn de toekomstperspectieven van deze behandeling?
“Vroeger waren de LVAD’s onwijs logge apparaten. Tegenwoordig passen ze in de palm van je hand, waardoor het veel makkelijker te implanteren is. Het is een mooie ontwikkeling, maar we zijn er nog niet. Voor nu hopen we vooral op de ontwikkeling van een draadloze LVAD. Zodat de draden niet meer dwars door de huid gaan en de kans op infecties hopelijk flink zal afnemen. Verder hoop ik dat we meer patiënten met langdurig hartfalen een steunhart kunnen geven. Want zeker voor die groep geldt: met een LVAD win je tijd én kwaliteit van leven.”