Sporten en bewegen, heeft een positief effect op diabetes, zo weet ex-prof volleyballer Bas van de Goor (50) uit eigen ervaring. Als oprichter van de Bas van de Goor Foundation zet hij zich in voor meer structurele aandacht voor sport en bewegen bij diabetes.
Bas, in november 2003 werd er diabetes type 1 bij jou vastgesteld. Een tijd dat je nog middenin je carrière als professioneel volleyballer zat.
“Klopt. Mijn diagnose kwam ook echt totaal onverwachts. Ik had er nogal een naïef beeld van. Diabetes, dat was toch iets voor oudere mensen, of als je heel dik was? En hoe zit dat met sporten, kan dat wel als je diabetes hebt? Na een gesprek met een gerenommeerd sportarts was ik echter gerustgesteld en heb ik nog anderhalf jaar op hoog niveau kunnen spelen. Toen ik een punt zette achter mijn volleybalcarrière, kwamen de problemen. Mijn glucosewaardes vlogen alle kanten op en mijn insulinebehoefte verdubbelde. Toen was het wel van: wat is er aan de hand? En vooral: hoe ga ik dit keren?”
Hoe ben je je diabetes de baas geworden?
“Mijn leefstijl aanpassen bleek een uitstekend middel om mijn glucosewaarden en het insulinegebruik onder controle te houden. Het maakte dat ik zelf weer aan het roer kwam te staan. Dat deed ik niet alleen door anders te gaan sporten en meer te bewegen; een gezonde leefstijl is veel breder dan dat. Ook een goede nachtrust, voldoende ontspanning en minder stress zijn belangrijke factoren voor stabielere suikers, zo merkte ik gaandeweg. Evenals zingeving en relaties. ‘‘Je kunt nog zo gezond eten als je wil, maar als je het thema leefstijl niet breed bekijkt en integraal aanpakt, kom je niet zo ver.”
Geldt dat voor zowel diabetes type 1 als type 2?
“Vaak hoor je dat je aan type 2 wat kunt doen en aan type 1 niet. Maar de praktijk is vaak weerbarstiger. Over het algemeen geldt dat als je bij diabetes type 2 je leefstijl aanpakt, er een heel grote kans is dat je lichaam minder of zelfs geen medicatie nodig heeft. Bij diabetes type 1 – wat in tegenstelling tot type 2 chronisch is – zal je altijd aan glucosemanagement moeten blijven doen en medicatie moeten gebruiken aan de hand van een insulinepen- of pomp. Onderzoek laat echter steeds meer zien dat ook bij type 1 een gezonde leefstijl z’n vruchten afwerpt. Ook levert het een bijdrage aan je welbevinden en hoe het met je waardes gaat.”
Wat gebruik je zelf: een insulinepen of pomp?
“De eerste vier jaar, na mijn diagnose, gebruikte ik een pen, maar na veel positieve verhalen ben ik een insulinepomp gaan gebruiken. Een goede keuze, want dit geeft me veel vrijheid en flexibiliteit. Tuurlijk, een pomp springt meer in het oog, maar als ex-profsporter wist iedereen al dat ik diabetes had. Dus wat heb ik dan nog te verbergen? Sowieso ben ik er voorstander van om jezelf open te stellen en je verhaal te delen als je diabetes hebt. Je moet er nu eenmaal je hele leven lang mee dealen, dus waarom dan moeilijk doen? Neem anderen mee in je dagelijkse leven, vertel waar je tegenaan loopt. Grote kans dat men je zal bewonderen, in plaats van je aandoening of pomp ‘gek’ te vinden.”
Diabetes type 1 is een chronische aandoening, waar je 24/7 rekening mee moet houden. Kun je het vergelijken met topsport?
“Het ding is: je kiest voor topsport, maar niemand kiest voor diabetes. Chronisch ziek zijn is hard werken en dan zonder medaille op het einde. Als je met diabetes een goede balans vindt tussen een leuk leven en je gezondheid, is de ‘prijs’ dat je een vrij normaal leven kunt leiden, zonder al te veel glucose-schommelingen en te veel hypo’s en hypers. Terwijl mensen zonder diabetes dat gewoon gratis krijgen.”
Wat zou je mensen met diabetes type 1 willen meegeven?
“Ga op zoek naar ervaringsdeskundigen, mensen met wie je kunt sparren. Hoe gaan zij met hun aandoening om? Stel je open en deel zeker ook je eigen verhaal. En bovenal: leef gezond en implementeer meer beweging en sportieve activiteiten in je dagelijks leven. Als je daar moeite mee hebt: er zijn genoeg mensen – net als binnen onze stichting – die je daarbij kunnen helpen!”