Veilig vrijen is belangrijk, dat is wel bekend. Toch? Niettemin lopen jaarlijks 200.000 Nederlanders een seksueel overdraagbare aandoening op, zegt Hanna Bos van Soa Aids Nederland.
“Wisselende seksuele contacten lijken vaker voor te komen dan voorheen. En de groep jongeren die voor het eerst begint met seks gebruikt minder vaak een condoom tijdens de daad, blijkt uit onderzoeken. Dat pleit ervoor het condoom en veilig vrijen opnieuw het gesprek van de dag te maken”, zegt Hanna Bos, arts infectieziektebestrijding en werkzaam voor Soa Aids Nederland.
Wisselende seksuele contacten lijken vaker voor te komen dan voorheen
Hanna Bos
Soa’s variëren. Hun ernst en gevolgen ook. Herpes en genitale wratten zijn al vervelend om te hebben. “Gonorroe en chlamydia kunnen zorgen voor onvruchtbaarheid”, zegt Bos. “Hiv is niet meer door te geven als je medicijnen neemt, maar kan zich onbehandeld nog steeds ontwikkelen tot aids. Des te meer reden om je bewust te zijn van de risico’s van soa’s, en liever nog: ze zo veel mogelijk te voorkomen.”
Condooms
Condooms zijn nog steeds een belangrijk middel voor veilige seks, vervolgt Bos. Bepaalde vaccinaties zoals tegen HPV en hepatitis B helpen volgens haar mee in de bescherming tegen nare gevolgen van soa’s. “Voorop staat natuurlijk dat seksuele gezondheid betekent dat je seks hebt zoals jij dat zelf wilt en waarbij je je fijn voelt. Dat houdt uiteraard ook in dat je je nooit onder druk moet laten zetten door een ander om geen condoom te gebruiken.”
Cruciaal naast condoomgebruik, is het volgens Bos om je regelmatig te laten testen op soa’s. “Zeker als je een nieuwe sekspartner hebt of wisselende contacten. Bij condoomgebruik kan er altijd iets mis gaan en condooms zijn een veilig beschermmiddel, maar bieden geen waterdichte garantie tegen alle soa’s.”
GGD
Hoewel je tijdig laten testen volgens Bos dus heel belangrijk is, is dat in de praktijk niet altijd vanzelfsprekend. “Jammer, want je kunt jezelf en je sekspartner(s) hiermee een hoop leed besparen. Veel mensen vinden het om verschillende redenen moeilijk om bij het vermoeden van een soa naar de huisarts te stappen. Vanwege schaamte, of schuldgevoelens. Soms door kosten, omdat na het consult bij de huisarts voor de test een beroep moet worden gedaan op het eigen risico. Bij de lokale GGD is die test overigens gratis, maar er is bij veel GGD’s sprake van wachttijden.”
Wie veilig wil vrijen laat zich ook regelmatig testen op soa’s
Er bestaan ook zelftests op soa’s. Bos: “Die zijn niet allemaal betrouwbaar. Ik raad mensen aan om, als ze een soa (denken te) hebben, eens te kijken op soatest.advies.chat op internet: een online soa-testwijzer waarmee je 24/7 anoniem en betrouwbaar advies krijgt over soa-tests.”