“Voor vrouwen die net zijn bevallen heeft iedereen begrip. Vrouwen in de overgang moeten vooral niet zeuren. Ik snap die tegenstelling niet. Het gaat in beide gevallen om een levensfase. Het enige verschil is dat overgangsklachten vaak veel ernstiger zijn en veel langer aanhouden.”
Dorenda van Dijken
Gynaecoloog
Overgangsklachten
“Nachtelijke warmte, opvliegers, stemmingswisselingen, concentratieproblemen, minder of geen zin in seks en spier- en gewrichtsklachten. Het zijn slechts enkele symptomen van de overgang bij vrouwen. Zo’n twintig procent heeft nergens last van maar het overgrote merendeel van de vrouwen ondervindt wel degelijk klachten. Een op de vier vrouwen heeft zelfs zulke ernstige klachten dat ze niet kunnen functioneren.”
Een op de vier vrouwen heeft zelfs zulke ernstige klachten dat ze niet kunnen functioneren
“De overgang begint meestal rond het 45e levensjaar. In die periode vermindert de aanmaak van oestrogeen. Uiteindelijk stopt die aanmaak vrijwel geheel en blijft de menstruatie uit. Dat noemen we de menopauze. Gemiddeld hebben vrouwen twee tot wel tien jaar last van overgangsklachten. Een klein percentage blijft zelfs klachten houden tot op heel hoge leeftijd.”
Taboe op de werkvloer
“Op de werkvloer wordt maar weinig gesproken over de overgang bij vrouwen. Ik snap dat niet zo goed. Veel vrouwen zijn rond de 45 jaar op de top van hun kunnen. Ze hebben een uitstekende opleiding en veel ervaring. Niet voor niets wil de overheid een quotum instellen voor vrouwen in topfuncties. Als je dan geen aandacht hebt voor overgangsklachten waar ben je dan mee bezig? Hoe kun je verwachten dat iemand met ernstige klachten uitstekend functioneert? Je moet erover praten en rekening houden met de overgang.”
“Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een op de drie ziekmeldingen bij vrouwen tussen de veertig en zestig jaar te maken heeft met overgangsklachten. Als die vrouwen worden behandeld met bijvoorbeeld hormoontherapie neemt dat verzuim enorm af. Dat is ook in een studie aangetoond. Daarnaast is er nog een grote groep vrouwen met klachten die weliswaar minder ernstig maar wel heel hinderlijk kunnen zijn. Ook zij worden belemmerd in hun doen en laten en ook zij melden zich af en toe ziek vanwege die klachten. Werkgevers die daar flexibel mee omgaan kunnen dat verzuim verminderen en zelfs voorkomen.”
Overgang bespreekbaar maken
“De overgang is helemaal niets om je voor te schamen. Het overkomt iedere vrouw. Toch is het nog altijd een taboe. Er worden flauwe grapjes over gemaakt. Zelfs artsen nemen het niet altijd serieus. Mensen die het zelf niet overkomt, zeggen ‘zo erg is het nou ook weer niet’. Dat is enorm kwetsend voor wie wel ernstig belemmerd wordt in haar functioneren. Praat erover, vraag aandacht, bied ruimte. Er zijn uitstekende workshops voor op de werkvloer. Ook is er prima informatiemateriaal om het bespreekbaar te maken.”
De overgang is helemaal niets om je voor te schamen
“Aan de klachten is overigens absoluut iets te doen. Het is bekend dat cafeïne, theïne en alcohol overgangsklachten juist verergert. Gezonder eten en meer bewegen kan ervoor zorgen dat warmteklachten iets afnemen. Bovendien vinden vrouwen die dat doen dat ze een betere kwaliteit van leven hebben. Je voelt je echt prettiger als je gezond eet en meer beweegt. Rode klaver helpt bij milde klachten en traditionele Chinese acupunctuur kan helpen om opvliegers overdag te verminderen.”
Vertel wat je klachten zijn
“Ondervind je echt ernstige hinder van de overgang, ga dan naar je huisarts of naar een overgangsconsulent. Vertel wat je klachten zijn. Vraag om hulp. Zijn er bijkomende problemen dan volgt er vaak een doorverwijzing naar een gynaecoloog. Wat absoluut en ook snel helpt, is hormoontherapie. Het is aangetoond dat dit nog steeds het beste helpt van alle beschikbare behandelingen.
Vrouwen zeggen wel dat ze ‘van de hel in de hemel’ zijn gekomen. Sommige mensen, helaas ook artsen, denken dat hormoontherapie een verhoogd risico op borstkanker geeft. Het is wetenschappelijk aangetoond dat dat absoluut niet waar is zolang je het maar niet langer dan vijf jaar gebruikt en het juiste type progesteron gebruikt. Hormoontherapie is echt hét antwoord op ernstige overgangsklachten.”