Droge ogen, het klinkt als iets onschuldigs. Maar het kan een ziekte zijn die je leven flink op z’n kop zet. “Er zijn meestal wel passende behandelingen, als de patiënt maar gehoord wordt”, vertelt Jelle Vehof.
“Het is een serieuze aandoening die niet altijd als zodanig herkend wordt”, vertelt Jelle Vehof, oogarts, onderzoeker en oprichter van Droge Ogen Kliniek Nederland. “Daarom heet het ook dry eye disease in het Engels, het is een ziekte. Ik heb veel onderzoek gedaan naar de impact van droge ogen op het leven van de patiënt. De impact kan enorm zijn: het zicht is wazig, er zijn klachten van irritatie en pijn. Het beperkt het sociale leven en patiënten ervaren hinder op het werk. Daardoor worden ze veel minder productief.”
Onbegrepen ziekte
Maar wat ís het nou precies, dry eye disease? “Het komt erop neer dat de traanfilm niet goed werkt”, legt Jelle uit. “Dat leidt tot een droog oogoppervlak, en dat is het meest gevoelige deel van het lichaam”. Het kan ingewikkeld zijn om aan te tonen wat er precies misgaat bij het aanmaken van traanvocht: “Je moet daar echt de tijd voor nemen, maar dat gebeurt niet overal. Patiënten lopen vaak al jarenlang met de klachten rond voordat ze hulp vragen. Op een gegeven moment gaan ze naar de huisarts. Deze heeft echter niet de apparatuur om goed te kunnen behandelen. De patiënt wordt doorgaans naar huis gestuurd met een kunsttraan, maar dat helpt lang niet altijd. Uiteindelijk worden patiënten dan doorgestuurd naar de oogarts of optometrist, alleen daar is niet altijd genoeg tijd voor een gedegen onderzoek.”
Om tot een goede diagnose en behandeling te komen, heb je tijd, aandacht, expertise en goede apparatuur nodig. Vehof: “We moeten ontdekken waardoor de klachten precies ontstaan. Daarom werk ik altijd met een uitgebreide vragenlijst om risicofactoren in kaart te brengen, zoals make-up, schermgebruik of bepaalde medicijnen. Als we die informatie hebben, gaan we het oog uitgebreid onderzoeken. We bekijken de slijmvliezen, binnenkant van de oogleden, de oliekliertjes en hoe het vocht over het oog beweegt. Hoe vollediger en objectiever je bekijkt, hoe meer informatie je hebt over welke behandeling het beste past.”
De impact kan enorm zijn: het zicht is wazig, er zijn klachten van irritatie en pijn
Droge Ogen App
Er is dus veel informatie nodig. Daarbij kan de patiënt zelf al helpen door vragen in een nieuwe Droge Ogen App in te vullen. Vehof: “Voor een goede behandeling is het belangrijk om inzichtelijk te hebben wat de mogelijke oorzaken zijn. Het is vaak een optelsom van talloze factoren die met je medische voorgeschiedenis, leefstijl en omgevingsfactoren te maken hebben. Maar het is tijdrovend om aan iedere patiënt vragen te stellen over al deze risicofactoren. Het handige van de app is dat de patiënt zelf thuis heel veel kan beantwoorden. Je krijgt dan in de app gelijk advies over hoe je zelf al kunt proberen de klachten te verlichten. Ook kun je de resultaten uit de app aan je behandelaar laten zien. Dat is nuttige informatie die je sneller bij de juiste diagnose en behandeling brengt.”
En als je dan weet waar het misloopt, is er veel aan de klachten te doen. “Een kunsttraan helpt vaak wel iets, maar het kan soms zoeken zijn naar de best werkende”, zegt Vehof. “Er zijn wel honderd verschillende soorten. Ook zijn er behandelingen zoals lichttherapie, medicijnen voor herstel van het oogoppervlak of het schoonmaken van de oogleden. De patiënt kan in de app per dag bijhouden wat de klachten zijn. Als je systematisch de mogelijke verschillende behandelingen langsgaat, zien wij dat 90 procent van de patiënten uiteindelijk duidelijke verbetering ervaart.”
Dus, heb je last van droge ogen? Neem je klachten dan serieus, benadrukt Vehof. “Download de app alvast. Beantwoord de vragen en ga ermee naar je oogarts of optometrist. De oplossingen kunnen soms best simpel zijn, maar bij veel patiënten wordt hier vaak gewoonweg niet de tijd en moeite voor genomen. Ik zie hier mensen die dankbaar en ontroerd de kliniek verlaten omdat er eindelijk serieus iets aan de klachten wordt gedaan.”
Download de app vanaf 29 maart in de Apple App Store of in Google Play.