Grootschalig corona-onderzoek bij reumapatiënten

De huidige coronapandemie brengt veel onzekerheden met zich mee voor patiënten met een verminderde afweer, bijvoorbeeld reumapatiënten. Onderzoekers van Reade zijn daarom in samenwerking met het ARC (Amsterdams Reumatologie en immunologie Centrum), Sanquin en Brightfish een grootschalig onderzoek gestart om antwoord te kunnen geven op de belangrijkste vragen van reumapatiënten en hun behandelaars.

Onderzoeksdoel

Het hoofddoel van de studie is om te onderzoeken of reumapatiënten vaker en/of ernstiger ziek worden van corona ten opzichte van mensen zonder reuma. Daarnaast wordt de ontwikkeling van immuniteit tegen het coronavirus onderzocht en vergeleken tussen reumapatiënten en gezonde controledeelnemers.

Ook wordt de impact op het sociale leven van reumapatiënten en controledeelnemers vergeleken. Met de resultaten van dit onderzoek zal naar verwachting de zorg van reumapatiënten in tijden van corona en omtrent andere virale infecties kunnen worden verbeterd.

Onderzoeksmethode

Corona-gerelateerde informatie wordt op drie verschillende momenten verzameld via vragenlijsten. Om de verzameling en verwerking van deze data zo efficiënt mogelijk te laten verlopen is er in samenwerking met Brightfish een online studieplatform ontwikkeld. Deelnemers worden per e-mail geïnformeerd over de studie en kunnen thuis digitaal de vragenlijsten invullen.

Dankzij deze opzet hebben al ruim 4.000 deelnemers vragenlijsten ingevuld en kan er eenvoudig worden samengewerkt met andere onderzoeksinstellingen, zoals het Amsterdam UMC.

Deze manier van onderzoek doen is revolutionaire binnen medisch wetenschappelijk onderzoek waar dataverzameling vaak nog op papier en tijdens lokale visites gebeurd; een  inefficiënt en tijdrovend proces. Dit online studieplatform kan daarom in de toekomst worden gebruikt om andere vraagstukken binnen de reumatologie sneller en efficiënter te beantwoorden.

Corona-specifieke antistoftest

Door middel van een bloedafname zullen alle deelnemers getest worden op aanwezigheid van antistoffen tegen het coronavirus. De aanmaak van antistoffen is een onderdeel van het verdedigingsmechanisme tegen infecties van het menselijk lichaam. Iemand met antistoffen tegen het coronavirus is dus ergens in de afgelopen maanden besmet geweest met het coronavirus.

Het aantonen van antistoffen in het bloed kan via verschillende testmethodes worden gedaan, maar niet iedere test is van goede kwaliteit. Voor dit onderzoek wordt daarom gebruik gemaakt antistoftest die door de onderzoeksgroep zelf ontwikkeld is.

Resultaten van een kwaliteitsonderzoek van deze test zijn onlangs gepubliceerd in een wetenschappelijk tijdschrift voor immunologie; ‘Journal of Immunology’. Uit deze resultaten blijkt dat de antistoftest zowel zeer gevoelig als specifiek is, wat betekent dat de kwaliteit uitstekend is.

Resultaten

De vraag of reumapatiënten vaker en/of ernstiger ziek worden van corona ten opzichte van mensen zonder reuma zal naar verwachting begin 2021 kunnen worden beantwoord als alle bloedafnames zijn geweest. De eerste resultaten van het onderzoek zijn echter in augustus al gepubliceerd in een belangrijk internationaal tijdschrift voor de reumatologie; The Lancet Rheumatology.

In het kort laten deze resultaten zien dat reumapatiënten zichzelf strikter isoleren ten opzichte van gezonde controledeelnemers. Daardoor is de reumapopulatie de afgelopen maanden minder blootgesteld aan het coronavirus. Dit is relevante informatie voor alle onderzoeken wereldwijd die een uitspraak willen doen over het besmettingsrisico van corona voor kwetsbare groepen, waaronder reumapatiënten.

Vaccinatie

Wereldwijd werken farmaceutische bedrijven hard aan de ontwikkeling van een coronavaccin. Naar verwachting zullen de eerst vaccins in het voorjaar van 2021 op de markt worden gebracht. Zorgmedewerkers, ouderen en andere kwetsbare groepen zullen waarschijnlijk de eerste zijn die in aanmerking komen voor een vaccin.

Er is echter nog weinig bekend over de effectiviteit en eventuele bijwerkingen van vaccinaties bij reumapatiënten. Dit onderzoek biedt daarom een unieke kans om hier de klinische en immunologische aspecten van vaccinaties bij reumapatiënten op grote schaal te onderzoeken.